Releasedate: 1963
Gekocht: Donner Boekhandel, Coolsingel 129, Rotterdam
Philip K. Dick weet een overtuigende wereld neer te zetten. Niet eens zijn verhalen, maar vooral zijn universa hebben dan ook als inspiratie gediend voor films van o.a. Paul Verhoeven en Steven Spielburg. Ook Do androids dream of electric sheep? (1968) vormde de basis voor de film Bladerunner (1982). Hij laat niks aan de verbeelding over en in zijn geval is dat een compliment. Ook met de onderdompeling in deze wereld verlegt hij de grenzen van je voorstellingsvermogen.
Philip K. Dick neemt je mee naar een toekomstige wereld, verwoest door een atoomoorlog. (Worldwar Terminus) Slechts enkelen wonen nog op aarde, terwijl een select deel van de mensheid is geëmigreerd naar Mars. We beschouwen deze wereld door de ogen van twee uiteenlopende personages, elk met een eigen verhaallijn. Enerzijds volgen we de scherp geslepen premiejager Rick Deckard, met de missie om zes van Mars gevluchte androïden uit te schakelen. Daarnaast volgen we de simpele dierenarts-assistent John Isodore, die zich opwerpt als naïve beschermer van de laatste androïden. Juist doordat je de wereld beschouwt door de ogen van deze verschillende personages, komt het universum enorm tot leven.
In de koude uitgestorven wereld zijn dieren ineens een statussymbool geworden. Niks geeft een mens zoveel aanzien als het bezitten van een echte kat, kip, geit, schaap of desnoods een levensechte elektronische uitvoering. Empathie voelen voor een dier is een van de weinige eigenschappen die een mens nog onderscheidt van een androïde. Vandaar de titel Do androids dream of electric sheep? Dit element in het verhaal zet je aan het denken over de relativiteit van menselijk verlangen. Ineens hebben we drie maanden salaris over voor de aanschaf van een eigen schaap.
Net zoals andere grote scifi-titels, heeft ook dit verhaal uit 1968 een voorspellende waarde. In de kille wereld schakelen mensen bijvoorbeeld in op empathyboxes, welke veel overeenkomsten delen met o.a. Facebook. Het is de enige manier waarop de achtergebleven mensen nog voldoening kunnen vinden. Rick Deckard raad zijn vrouw ook af de empathybox nog te gebruiken, omdat het vergelijken van je eigen voldoening met een ander je alleen maar ongelukkig zou maken.
Deze vertelling van Philip K. Dick is doordrenkt met existentiële vraagstukken. Zo bemerkt Deckard veel overeenkomsten tussen zichzelf en de anroïden. Het zet hem aan het denken over: Wat maakt een mens? Wie ben ik? Wat wil ik? Zijn vrouw maakt gebruikt een moodorgan om kunstmatig haar gewenste gemoedstoestand in te stellen. Het werpt de vraag op: Hoe maakbaar is geluk?
Score | |
Deus ex-machina | 3 (Laag = goed) |
Worldbuilding | 4 |
Personages | 5 |
Oordeel | 3,7 |
Kortom
Een meeslepend verhaal in een rijk toekomstig universum waarmee grote existentiële vragen worden voorgelegd over identiteit en verlangen. Welke eigenschappen maken ons mens? Wie ben ik? Wat is zingeving?
Plusjes
+ Do androids dream of electic sheep? is een actionpacked high pace verhaal. Toch is het tempo van vertellen zeer passend voor wat er gebeurd.
+ Philip K. Dick plaatst je echt in het hoofd van de personages. Je voelt hun zorgen, overwegingen en pijn en leeft echt met hen mee.
Minnetjes
– Deckard maakt op gegeven moment een existentiële crisis door. De beschrijving hiervan is echter verwarrend. Als lezer kun je dit niet helemaal volgen.
– Het verhaal kent enkele onnodige “wonder-oplossingen”, zoals de magische verschijningen van Wilbur Mercer die Deckard te hulp schieten.