Releasedate: 1993
Gekocht: De groene waterman, Wolstraat 7, 2000 Antwerpen
Met Parable of the Sower overstijgt Octavia Butler vele grote schrijvers in het scifi-genre. Ze onderscheid zich sterk in deze door blanke mannen gedomineerde scene met het scheppen van beangstigend echte personages en werelden met ongekend detail. Ze beschrijft alle emoties, overpijnzingen en reacties zo invoelbaar dat het verhaal soms leest alsof het haar zelf overkomen is. Voor scifi-begrippen is de opzet van het verhaal ongebruikelijk, het volgt geen conventionele storyarcs maar is meer een verslaglegging van een levensloop.
Het verhaal speelt zich af omstreeks 2025 in een dystopisch Amerika. Door klimaatverandering, klasse-ongelijkheid en verdeeldheid vallen alle sociale normen en waarden weg. Ouderwetse gedachtegoederen zoals etnische en seksuele ongelijkheid krijgen ruim baan. Er ontstaat een hervorming van de sociale normen waarin de wet van de sterkste weer regeert en ieder op zichzelf is aangewezen.
Een buurt in Los Angeles poogt een beetje beschaving te beschermen door muren en poorten op te trekken en zich te bewapenen tegen indringers. Octavia plaatst je in de schoenen van het 15-jarige hoofdpersonage Lauren, inwoner van deze buurt. Octavia beschrijft benauwend realistisch wat het leven in voortdurende dreiging, dood en verderf met Lauren doet en hoe ze haar weg zoekt in de steeds veranderende situatie, hoe onvoorspelbaar en uitzichtloos deze ook is.
Juist Lauren’s jeugdige nog te vormen kijk op de wereld maakt het volgen van haar beleving zo interessant. In haar beschouwing van het onzekere bestaan poogt ze voortdurend betekenis te geven van wat zij ziet en meemaakt. Notities in een boekje helpen haar de onvoorspelbaarheid en genadeloosheid van het leven te relativeren. Hiervoor grijpt zij ook naar haar eigen religieuze zingeving onder de noemer Earthseed. Een van de terugkerende zinnen om te copen met de voortdurende onzekerheid is: The only lasting truth is change. God is change.
(Fanart artist unknown)
De regels uit haar eigen religie in wording komen soms wat simpel over maar tonen in essentie wel potentieel. Volgens mij is dit een bewuste keuze van Octavia. Het verhaal gaat niet zozeer over de rol van religie ansich maar over hoe een 15 jarige deze gebruikt om betekenis te kunnen geven aan haar onvoorstelbare leven.
Het verhaal lijkt een metafoor voor de illusie van the American dream, het onvermogen om je eigen klasse te ontstijgen, over hoe je van een dubbeltje geen kwartje kunt maken. Lauren durft niet eens te dromen over een beter leven en wenst vooral veiligheid, gezondheid en geluk toe voor haar familie. Door verder verval van de sociale orde moet zij echter zelfs hierin consessies doen en kan ze zich nog maar één wens veroorloven, om zelf in leven te blijven.
| Score | |
| Deus ex-machina | 2 (Laag = goed) |
| Worldbuilding | 4 |
| Personages | 5 |
| Oordeel | 4,0 |
Kortom
Een aangrijpende science fiction-vertelling over het leven van de 15-jarige Lauren in een dystopisch Amerika omstreeks 2025. Je volgt hoe ze betekenis geeft aan de in verval geraakte beschaving en zich staande houdt in de nieuwe sociale orde waarin alleen de sterksten regeren.
Plusjes
+ Octavia is een meester in het brengen van structuur in haar vertellen. Ze schept een ritme waardoor het verhaal invoelbaar wordt. Het leest werkelijk als een menselijke gedachtegang.
+ Octavia durft de vertelling op zijn natuurlijke beloop te laten en schuwt daarbij de gruwelijkheden van menselijk gedrag niet. Ongehinderd schrijft ze over extreem geweld, verkrachting en verbranding. Heftig, maar wel zoals het leven kan zijn.
Minnetjes
– Lauren zou lijden aan een aandoening genaamd hyper empathy. Dit aspect voegt uiteindelijk weinig toe aan de vertelling en speelt niet zo’n grote rol als verwacht.
– De vertelling zou voortvloeien uit dagboek-beschrijvingen. Niet altijd is duidelijk of het een beschrijving betreft of iets wat Lauren op dat moment ervaart.
Sejul Nerve 